Дарынды бала — мақтанышымыз

Қызығушылық, іздену, білімге құштарлық

                  Бұл оқушыларды дарындылыққа жетелейтін бірден — бір көрсеткіш. Сапалы білім мен саналы тәрбие болған жерде әр оқушы өзіне керек білімді ала алады.

Білім сапасы мен қолжетімділігі-елдің бәсекеге қабілеттілігі мен табыстылығының негізгі факторы. Бүгінгі таңда педагогтердің ақпараттық құзыреттілігіне, білім беруді цифрландыруға ерекше көңіл бөлінуде. Мұғалімдердің кәсіби біліктілігін үнемі арттыру да сапалы оқытудың кепілі болып табылады. Заманауи технологияларды қолдана отырып, балаларды оқыту әлемдегі барлық өзгерістерге бейімделетін тұлғаны қалыптастыруға үлкен әсер етеді. Оқушылар білім алу, талдау, стандартты емес шешімдерді табу қажеттілігін түсінеді. Білім беру саласында отыз жылдан астам қызмет ету және директордың оқу ісі жөніндегі орынбасары қызметін атқару барысындағы  іс —  тәжірибемнің  кейбір бөлігімен бөлісуді жөн көріп отырмын. Соның бірі,дарынды және үлгермеуші оқушылармен жұмыс. Дарындылық — бұл өмір бойы дамып келе жатқан психиканың жүйелі сапасы, ол басқа адамдармен салыстырғанда бір немесе бірнеше іс-әрекетте адамның жоғары ерекше нәтижелерге қол жеткізу мүмкіндігін анықтайды.

Дарынды бала — бұл белгілі бір қызмет түріндегі  айқын, кейде керемет жетістіктермен ерекшеленетін бала . Сонымен қатар, баланың өзіндік белсенділігі де ескерілуі қажет.

Ал,үлгерімі нашар оқушылардың ерекшеліктері:

*  білімнің төмен деңгейі, соның салдарынан зияткерлік дамудың төмен деңгейі;

*  танымдық қызығушылықтың болмауы;

*  қарапайым ұйымдастырушылық дағдылар қалыптаспаған;

*  оқушылар психологиялық және педагогикалық тұрғыдан жеке көзқарасты талап етеді;

*  ата-аналарға мұғалімнің одақтасы ретінде қолдау жоқ;

*  балалар, негізінен, бейәлеуметтік отбасылардан шыққан;

*  оқушылар тарапынан өзін-өзі бағалаудың болмауы;

*  сабақты себепсіз жиі өткізіп жіберу, бұл білім жүйесінің болмауына және соның салдарынан ақыл-ойдың төмен деңгейіне әкеледі.

Дарынды және үлгерімі төмен оқушыны анықтап, көмек көрсету үшін:

• Баланың психикалық дамуын білу: Қабылдау ( есту, визуалды); назар аудару (ерікті, еріксіз); жад (ауызша, ауызша емес)
• Әр баланы түсінуге және қабылдауға тырысыңыз
• Сабақта тыныш орта мен қолайлы психологиялық климат құру
• Ақылға қонымды талап қою, таусылмайтын шыдамдылық, әділ қатаңдық, оқушының мүмкіндіктеріне сену
• Оқушы позициясына құлақ асу;
• Еркін диалог жүргізе білу
• Жазбаша қарым-қатынас құралдарын қолданыңыз (анықтамалық сигналдар, суреттер, кестелер, схемалар, жоспар)
• Сөздіктермен және басқа да анықтамалық материалдармен жұмыс істеуге үйрету
• Оқытуда озық оқытуды, топтық жұмыстың әртүрлі нысандарын қолдану.
• Оқу материалын ұтымды бөлу (қарапайымнан-күрделіге)
• Сабақта түрлі заманауи әдіс-тәсілдерді қолдану
• Сабақ материалын түсіндіру және бекіту,кері байланыс құру;

Дарынды және үлгерімі төмен оқушымен жұмыс жасау барысында бастысы оқушыны жалықтырып алмау керек. Әр баланың алған білімінің нәтижесін мұғалім көріп,бағалап,оқушыға қолдау көрсетіп отыру қажет.

Түрлі әдіс-тәсілдерді қолдану:

– сабақ құрылымында проблемалық жағдайлар үлесін шешуге;жеке тұлғаның зерттеушілік ойлау әрекетін белсендіруге; оқушыға бір мезгілде мақсат қоюдан нәтижеге дейінгі барлық процесіне бақылау жасауға;білім берушілік, дамытушылық және танымдық үшбірлікті ұстаздың шексіз шығармашылығы тұрғысынан  жүзеге асыруға; сабақтың ақпараттық сыйымдылығын арттыруға; оқушылардың оқу-танымдық әрекетін белсендіруге, шаршағандары мен қажуларын азайтуға;сабақ үрдісінде өтілетін тақырыптың адам және қоғам өмірімен тікелей байланысына мән беруге; оқушылардың шығармашылық ойлауын дамытуға; олардың алған білімдерін өмірде қолдана білулеріне көмектеседі.

                                                                          ОРАЗБЕКОВА Сабыркуль Түлкібайқызы,

Алматы қаласы, Әуезов ауданы, №133 мектеп

директорының оқу ісі жөніндегі орынбасары