Ғарыштағы ізі – қазақ тарихының мәңгілік парағы.
Тәуелсіз Қазақстанның тұңғыш ғарышкері, Халық қаһарманы, мемлекет және қоғам қайраткері Талғат Мұсабаев өмірден озды
Талғат Амангелдіұлы Мұсабаев 1951 жылы 7 қаңтарда Алматы облысының Жамбыл ауданына қарасты Қарғалы ауылында дүниеге келген. Мектеп бітірген соң Ригадағы азаматтық авиация институтында радиожабдықтар мамандығы бойынша білім алып, инженер ретінде еңбек жолын бастады. 1980 жылдары азаматтық авиацияда еңбек ете жүріп, ұшқыш болуға талпыныс жасайды. 1986 жылы азаматтық авиацияның ұшқышы куәлігін алып, ұшуға рұқсат алады. Сол жылдан бастап ғарышкерлікке үміткерлер қатарына еніп, бірнеше мәрте медициналық және кәсіби дайындықтан өтеді.
1994 жылы 1 шілдеде Талғат Мұсабаев алғаш рет ғарышқа аттанады. «Союз ТМ-19» кемесінің борт инженері ретінде ол орбитада 125 күн болып, екі мәрте ашық ғарышқа шықты. Бұл қазақ ұшқышының ғарыштағы алғашқы және аса сәтті миссиясы болды. Екінші сапарын 1998 жылы жүзеге асырды. Бұл миссия 207 күнге созылып, алты мәрте ашық ғарышқа шығумен ерекшеленді. Мұсабаевтың ашық ғарышта атқарған техникалық күрделі жұмыстары – халықаралық ғарыштық қауымдастықтың жоғары бағасына ие болды. Ол бұл миссиядан кейін «Кристалл-1» мәртебесімен оралды. 2001 жылы Талғат Мұсабаев үшінші және соңғы рет ғарышқа ұшты. «Союз ТМ-32» кемесінің командирі ретінде Халықаралық ғарыш станциясына сапар шекті.
2003 жылдан бастап Мұсабаев Жердегі жаңа міндеттерге бет бұрды. Ол Қазақстан ұлттық ғарыш агенттігінің төрағасы, Аэроғарыш комитетінің басшысы, премьер-министрдің кеңесшісі, кейін Сенат депутаты ретінде де ел дамуына өлшеусіз үлес қосты. Ғарыштағы тәжірибесін мемлекеттік қызметте пайдалана білді. Ол – Қазақстанның Халық қаһарманы, Ресей Федерациясының Батыры, «Отан», «Барыс» ордендерінің иегері. NASA медалі, Австрия мен Ресейдің жоғары марапаттары оның еңбегін әлемдік деңгейде мойындатты.
Талғат Мұсабаевтың артында жұбайы Виктория, ұлы Данияр және қызы Кәмилә қалды. Ол тек отбасының ғана емес, күллі қазақ елінің мақтанышы болды. Оның өмірі – жас ұрпаққа бағыт пен бағдар, ал ғарыштағы ізі – қазақтарихының мәңгілік парағы.
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев әйгілі ғарышкердің қайтыс болуына байланысты оның отбасына көңіл айтып, Талғат Мұсабаевтың ел тарихындағы ерен еңбегін ерекше атап өтті.
Автор: E-history.kz
